آزادی : اوج هنر معماری مدرن ایرانی

آنچه امروز از نمای برج آزادی و نماد ایران در جهان می‌بینیم نیم قرن پیش توسط هنرمندان ایرانی با ۲۵ هزار سنگ مرمریت در ۱۵هزار طرح متنوع بر تن برج بتنی دوخته شده است.

تاریخچه بنای آزادی به سال ۱۳۴۵ و ایده مسابقه‌ی《 طرح بنای ایران مدرن 》بر میگردد.

زمانی که مهندس جوان، حسین امانت، در سن ۲۴ سالگی برگزیده و امانتدار ساخت نمادی برای ایران شد.

در سال ۱۳۵۰ هنگامی که برج افتتاح شد تنها به عنوان فضایی تشریفاتی به منظور استقبال از میهمانان خارجی بود اما نوزادی که در آن سالها تازه وارد دنیای ما ایرانی ها شده بود کم کم بزرگ شد و آنچنان در دلهایمان جای گرفت که به نماد تهران، بلکه ایران نیز تبدیل شد.

سنگ مرمریت جوشقان شهیادی از آن زمان بود که بر سر زبانها افتاد…یعنی از زمانی که “شهیاد” (آزادی امروز) را حسین امانت به تهران آورد و دیواره های بیرونی برج با این سنگهای خاص سفید مرمر به تاریخ پیوست.

سنگهایی که گاه تا ۶ متر ارتفاعشان است و تصور ساختشان توسط ابزار و صنعت سنگ آن زمان در ایران کاری بدیع و منحصر بفرد است.

اگر ایرانی هستید و دوست دارید واقعیت ها و جذابیت های برج آزادی یا نماد ایران را بشناسید باید بدانید که بنای آزادی در سال ۱۳۵۰ به فهرست آثار ملی ایران پیوست چون:

  • ‏از چهار ستون عظیم تشکیل شده است که در بال به هم متصل می شوند و چهار تاق را تشکیل می دهند .

آزادی دلهای ایرانیان را با استفاده از سبک های معماری دوران هخامنشی ، ساسانی ، صفوی به خود جذب می‌کند.

  • از عجایب این برج ترکیب طراحی تاق بالایی به سبک اسلامی و تاق پائینی شبیه تاق کسری ساسانی است.

  • این برج اولین ساختمان عظیمی است که در تهران با حجم زیادی از بتن ساخته شده است.
  • اگر علاقه مند حوزه سنگ معماری هستید جالب است بدانید که تنوع سنگهای نمای آزادی به پانزده هزار شکل متنوع می‌رسد در هیچ بنای مدرنی در ایران دیده نشده است.

شهیاد یا آزادی

فرقی نمی‌کند…تهران نمادی دارد که ایرانی‌ترین سازه ی مدرن دنیا است

  • هندسه میدان آزادی بر اساس هندسه و فرم نقوش زیر

گنبد مسجد شیخ لطف ا…اصفهان و آبنمای کنار برج ، با الگوبرداری از آبنماهای باغ فین کاشان طراحی شده است.

سطح میدان در ضلع شرقی توسط گذرگاهی زیرزمینی به معابر اطراف راه می یابد. طراحی این فضا با الهام از معماری سنتی و با توجه به هندسه و تاق بازارهای ایرانی صورت گرفته است.

  • بنای آزادی چهار طبقه است. ترکیب مسجد و کاخ ایرانی را در طبقه آخر که گنبدی هشت ضلعی و حالتی مخروطی دارد میبینیم.
  • در بالای برج و از پنجره های شش ضلعی لانه زنبوری شکل که با الهام از جایگاه دیده بان ها و نگهبانان قلعه های قدیمی ساخته شده اند دور تا دور میدان را میتوان دید.

  • فضاهای خالی مستطیل شکلی که به صورت عمودی دور تا دور این طبقه قرار گرفته اند برگرفته از بادگیرهای ایرانی است. 

محوطه زیرین برج آزادی دارای سالن ایران شناسی ، سینمای کوچک، سالن تشریفات ، گذرگاه پیشینیان ، تالار کهن (موزه)، تالار آینه، نگارخانه اقوام، نگارخانه بوستان، کتابخانه، سالن نمایش ، راهروی فن آوری و پایگاه دانستنی هاست.

  • ماکتی از نقشه ایران و نقاله ای که بر روی نقشه به حرکت در می آید در سالن ایران شناسی ما را با نمادها، مراکز تاریخی، مذهبی و صنعتی ایران آشنا میکند.
  • راهروی فن آوری با جاذبه های فن آوری مدرن مانند روبات پیانیست ، سامانه تصویری هوشمند، پایگاه دانستنی ها و روبات پاسخگو آشنا می شویم.
  • تالار آینه (دیوراما) تالاری است که دو طرف آن ۱۲ جایگاه وجود دارد که درآنها محیط زیست ، حیات وحش، اقتصاد ، ورزش ، شهرسازی ، صنعت نفت ایران را به نمایش در آمده و فضای نمایشگاهی آن به صورت دوره ای میزبان آثار هنرمندان است.
  • تالار کهن (موزه) بخشی از مجموعه است که در زیر برج آزادی قرار دارد و دارای ۲۵ ویترین ثابت است که برای نمایش آثار موزه ای و اشیاء نفیس طراحی شده است.‌

 ‏در موزه برج آزادی انواع سنگهای معادن ایران به زیبایی میدرخشند و مجموعه ای نفیس از زیباترین سنگها به زیبایی نمادی از غنای طبیعی کشورمان در زمینه معادن و سنگهای زینتی هستند.

  • پایگاه دانستنی ها دو سالن قرینه به صورت مدور است که سقف این دو فضای مجزا با تلفیقی از معماری سنتی و مدرن و طاق گنبدی شکل با گوشه سازیهای سنتی ایرانی- اسلامی طراحی و ساخته شده است. در مرکز هر یک از این سالنها فضایی مدور و رایانه هایی وجود دارند که از تاریخ تمدن ایران از آغاز تا به امروز خبر میدهند

 

دربهای ورودی برج آزادی سنگ های گرانیتی هستند که هر کدام حدود ۳.۵ تن وزن دارند!

  • از زیبایی های دیگر این برج که انسان را به یاد عظمت معماری باستان ایران در تخت جمشید میاندازد درهاي گرانیتی اصلي برج آزادي هستند که حدود هفت تن وزن دارند. سنگ هایی از همدان و کردستان به محل ساخت برج منتقل شده اند.
  • نگارخانه اقوام به شکل راهرویی به شکل نیم دایره ، مشتمل بر ۸ ویترین بزرگ بوده که صنایع دستی اقوام مختلف ایران را به نمایش می گذارد.

 

از سنگهای نمای آزادی چه می‌دانیم؟!

این بنا سنگ‌هایی دارد که در قسمت پایین برج ۳٫۲ متر طول و ۱٫۶ متر ارتفاع دارند و کار دست سنگتراشان ایرانی است. این سنگ‌ها با بتن و آهن ضدزنگ به هم چسبیده‌اند و پشت آن‌ها نیز سطح خشنی وجود دارد تا روی آن نلغزند؛ و هر سنگ کنار سنگ دیگر، با یک ماده قابل انعطاف و شبیه به لاستیک بندکشی شده‌است. استفاده از موادی غیر از این باعث شکسته‌شدن سنگ‌ها می‌شود زیرا در گرمای تابستان و سرمای زمستان سنگ‌ها و بتن زیر آن‌ها دائماً در حال منبسط و منقبض شدن هستند.

خطر باران های اسیدی ناشی از آلودگی هوا، سنگهای مرمر نمای آزادی را می‌خراشد.

متاسفانه پس از سالهایی که از عمر برج آزادی میگذرد هر روز شاهد تخریب نگران کننده این نماد تهرانیم. شوره زدگی، لکه های ناشی از بارانهای اسیدی، ترک خوردن و خط و خش از آسیبهای جدی ای هستند که برج آزادی پس از تقریبا نیم قرن متحمل شده است.  همچنین پس از شست‌وشوی برج، با تکنیک‌های گوناگون، شاهد صدماتی به بدنه برج و خصوصا کاشی‌های زیبای آن هستیم.‏

در این خصوص شرکت ایلیاسروتک با مشاوره های متعدد در زمینه نگهداری و مرمت سنگهای این مهمترین نماد تهران در شرایط زیست محیطی خاص تهران با همکاری مجموعه فرهنگی هنری آزادی به ارائه خدمات فناورانه جدیدی به این بنای فرهنگی و نشانگر هنر اصیل ایرانی پرداخته است.

و امیدواریم با تلاش و درایت مسئولان به بهبود وضعیت برج آزادی نزدیکتر شویم.

0 پاسخ ها

دیدگاه خود را ثبت کنید

آیا می خواهید به بحث بپیوندید؟
در صورت تمایل از راهنمایی رایگان ما استفاده کنید!!

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *